Havza Haber Ajansı'nın bildirdiğine göre, Ayet Namazı'nın farz olduğu durumlardan biri deprem sonrası gerçekleşir ve İslam İnkılabı Rehberi'nin Ofisi'nin Ayet Namazı ile ilgili fetvalarını paylaşacağız:

Ayet Namazı'nın Sebepleri

1. Ayet Namazı'nın farz olmasının şeriata göre sebepleri şunlardır:

   • Güneş tutulması ve ay tutulması, az bir miktar olsa bile.

   • Deprem ve halkın çok fazla korkmasına neden olan her olağanüstü olay, örneğin anormal siyah, kırmızı veya sarı rüzgarlar.

   • Şiddetli karanlık.

   • Toprak kayması.

   • Dağların çökmesi.

   • Gökyüzünden gelen sesler.

   • Bazen gökyüzünde beliren ateş.

2. Güneş ve ay tutulması ile deprem dışında, olayların halkta fazla korku ve panik yaratması gerekir. Korkutucu olmayan veya nadir insanlarda korkuya neden olan olaylar geçerli değildir.

3. Her deprem, ister şiddetli ister hafif olsun, bağımsız bir deprem olarak değerlendiriliyorsa, ayrı bir Ayet Namazı vardır.

4. Depremin meydana geldiği zamana kadar deprem olduğuna dair kesin bir bilgi yoksa, Ayet Namazı kılmak farz değildir; ancak ihtiyaten kesin olmasa bile Ayet Namazı kılmak müstehap kabul edilir.

5. Ayet Namazı'nın farz olması, olayın meydana geldiği şehirde bulunanlar içindir ve olayın olduğu şehre bitişik bir şehirde yaşayanların da hükmü aynıdır; bu durumda iki şehir bir bütün olarak kabul edilir.

6. Eğer sismik merkez, kişinin yaşadığı bölgede hafif sarsıntıların meydana geldiğini bildirirse ama kişi deprem sırasında veya hemen öncesinde bu sarsıntıları hissetmezse Ayet Namazı onun için farz değildir.

Ayet Namazının Kılınma Zamanı

7. Güneş ve ay tutulması için Ayet Namazı zamanı, tutulmanın başladığı andan itibaren açılmaya başladığı ana kadardır ve açılmadan önce namaz kılmaya başlanması ihtiyatla terk edilmemelidir; eğer bu zaman diliminde gecikirse, namazı "Gurbeten ilallah" niyetiyle kılınmalıdır ve "edâ" veya "kaza" niyetiyle kılınması mümkün değildir.

8. Deprem gibi olaylarda genellikle Ayet Namazı'nı kılmak için yeterli süre yoktur ve namazı ertelememelidir. Eğer günah işlerse ve hemen kılmazsa, bu durumda ömür boyu farz olur ve her durumda edâ niyetiyle kılınmalıdır.

9. Zamanı belirlenmemiş Ayet Namazları'nda (deprem gibi) adet gören kadınlar için namaz kılmak farz değildir.

Ayet Namazının Şekli

10. Ayet Namazı birkaç şekilde kılınabilir:

   • Birinci Şekil: Niyet ve tekbirden sonra hamd ve bir sûre okunur, sonra rükûya gidilir. Rükûdan kalkılır ve tekrar hamd ve sûre okunur, tekrar rükûya gidilir ve bu şekilde devam eder. Her rükûdan önce hamd ve sure okunarak beş rükû içeren bir rekat tamamlanır. Ardından secdeye gidilir ve iki secde yapılır. Sonra ikinci rekat için kalkılır ve birinci rekat gibi yapılır, iki secde tamamlandıktan sonra teşehhüd okunur ve selam verilir.

  
   • İkinci Şekil: Niyet ve tekbirden sonra hamd ve sûreden bir ayet okunur, ardından rükûya gidilir. Rükûdan baş kaldırıldığında başka bir ayet okunur ve tekrar rükûya gidilir; bu şekilde beşinci rükûya kadar devam edilir ve sûre bitirilir. Sonra beşinci rükû yapılır ve secdeye gidilir. İki secdeden sonra ikinci rekat için kalkılır, hamd ve bir ayet okunur; bu şekilde birinci rekat gibi devam edilir ve teşehhüd okunur, selam verilir. Bu şekilde her rükûdan önce bir ayet okunduğu için Fatiha Sûresi bir defa okunur.

  
   • Üçüncü Şekil: Bir rekâtı iki şekilden biri ile diğer rekâtı farklı bir şekilde kılabilir.

  • Dördüncü Şekil: İlk rükûdan önce okunan sureyi ikinci, üçüncü veya dördüncü rükûdan önce tamamlayabilir; bu durumda rükûdan kalktıktan sonra hamd tekrar okunmalı ve eğer üçüncü veya dördüncü rükûdan önce ise bir ayet okunmalıdır. Bu sûre beşinci rükûdan önce tamamlanmalıdır.

11. Ayet Namazı'nın cemaatle kılınmasında bir sakınca yoktur; aksine cemaatle kılınması müstehap olarak kabul edilir.

12. Ayet Namazında cemaat hükmü, günlük namazlardaki cemaat hükmü gibidir; imamın okuması, cemaatin okuması yerine geçer.
13. Eğer bir kişi Ayet Namazı'nın ilk
rekâtının veya ikinci rekâtının ilk rükûsuna yetişemezse, cemaatle katılmakta bir sakınca vardır.

14. Bir ayetin iki kısma ayrılması, örneğin  " lem yelid" bir kısım, "ve lem yuled" diğer kısım şeklinde olması bir sakınca oluşturmaz.

15. Ayet Namazı'nın sesli okunması müstehaptır.

16. Ayet Namazı'nda iki kıyamdan sonra bir kunut müstehaptır. Toplamda iki rekâtta beş kere kunut  duası okunur. İki kunutla yetinmek de caizdir;  bunlardan biri beşinci rükûdan olmalı ama bu kunut reca niyetine yapılmalı ve diğeri onuncu rükûdan önce olmalıdır. Son kunutla (onuncu rükûdan önce) yetinmek de caizdir.

17. Eğer günlük namazı ve Ayet Namazı'nı kılmak için yeterli zaman yoksa, günlük namaz önceliklidir.

Ayet Namazı'yla İlgili Sorular

18. S. Eğer namazın ortasında bir deprem olursa, namazımı bozup depremden sonra tekrar kılabilir miyim?
C. Eğer bir tehlike olduğunu düşünüyorsanız, namazı bozmanızda sakınca yoktur.

19. S. Depremle bağlantılı zaman dilimi yaklaşık ne kadardır?
C. Bu tür durumlar, halkın genel görüşüne bağlıdır ve bunu değerlendirmek yükümlünün sorumluluğundadır.

20. S. Eğer bir kişi cünup ise ve o esnada deprem olursa, Ayet Namazı'nı hemen kılmamız gerektiğinden dolayı, gusül almak yerine teyemmüm mü yapmalı yoksa gusül alıp sonra mı kılmalıdır?
C. Gusül almalı ve ardından namazı kılmalıdır.

İlgili Konular

21. S. Depremde ölülerin topluca gömülmesi nasıl olmalıdır?
C. Bireysel gömme şartlarıyla arasında bir fark yoktur.

22. S. Eğer cenaze sahibi izin vermek için mevcut değilse ya da ona ulaşmak mümkün değilse ya da cenazenin sahibi yoksa, müminlerin ne yapması gerekir?
C. Eğer cenazenin yakınlarından miras hakkı sırasına göre izin almak mümkün değilse, ihtiyaten şeriat makamından izin almak gerekir; eğer bu da mümkün değilse, izin alma yükümlülüğü ortadan kalkar.