Kur'an Öğretilerinde İffet Sınırlarını ve Aile Yapısını Korumak

Cemâtüzzehra'nın Tefsir ve Kur'an Bilimleri Araştırma Derneği Sekreteri Fatıma Sultan Muhammedi, Havza Haber Ajansı'na yaptığı açıklamada, Kuran-ı Kerim'in, kadınlara örtünme ve başörtüsü konusunda tavsiyede bulunmadan önce, erkeklere namahrem kadınlara karşı "gözlerini haramdan sakınmayı" tavsiyede bulunduğunu ve ardından bu tavsiyeyi kadınlara da ilettiğini ifade etti.

Sultan Muhammedi Allah'ın Nur Suresi'nin 30. ayetinde şöyle buyurduğunu ifade etti: "De ki, müminlere gözlerini (namahreme bakmaktan) sakınsınlar ve ırzlarını korusunlar; bu, onlar için daha temizdir. Allah, yaptıklarınızdan haberdardır." Ayrıca bu surenin 31. ayetinde şöyle buyuruyor: "Ve mümin kadınlara da de ki, gözlerini (şehvetle) sakınsınlar ve ırzlarını korusunlar..."

Cemâtüzzehra'nın Tefsir ve Kur'an Bilimleri Araştırma Derneği Sekreteri, belirtilen ayetlerin düzeninden ve "gözlerini sakınma" ve "koruma" ifadelerinden anlaşıldığı gibi iffet ve namus konusunda erkek ve kadın arasında bir fark olmadığını vurguladı.

Havza öğretim üyesi "gözlerini sakınma" ifadesinin kökeninin "azaltmak" anlamına geldiğini belirtti. Rağıb'a göre "gözden ve sesten azaltma" anlamına gelmektedir. (Rağıb İsfahani, s. 607) Kur'an-ı Kerim'in Lokman Suresi'nin 19. ayetinde Lokman'ın oğluna şöyle dediği belirtiliyor: "Ve sesini alçalt." Yani birini çağırırken sesini kıs ve yüksek sesle bağırma.

Kadınlar Havzası öğretim üyesi devamında şöyle dedi: "Bazı tefsircilere göre gözlerini sakınma ifadesi gözleri kapatmak değil, bakışı aşağıya indirmek ve bakmamaktır. Gerçekten de sesin ve bakışın azaltılması ifadesi sesin ve bakışın kısılması anlamına gelir. Ayrıca "yeğuzzu" ifadesinin kökü "ğez"dir. Bu da azaltma ve eksiltme anlamına gelir ve birçok durumda sesin kısılması veya bakışın azaltılması için kullanılır."

Sultan Muhammedi şu şekilde ekledi: "Bu ayet, müminlerin gözlerini tamamen kapatmalarını söylemiyor; aksine, bakışlarını azaltmaları ve kısaltmaları gerektiğini ifade ediyor. Yani eğer bir insan bir namahrem kadınla karşılaştığında gözlerini tamamen kapatmaya çalışırsa, yürümeye devam etmesi gibi şeyler onun için mümkün olmayacaktır. Ancak eğer bakışını kadının yüzünden ve bedeninden uzaklaştırır ve gözlerini aşağıya indirirse, sanki bakışını azaltmış olur ve yasak olan o sahneyi görüş alanından tamamen çıkarmış olur."

Sultan Muhammedi şöyle dedi: "Bu ayet, göz çapkınlığını yasaklamak yerine gözleri kapatmayı emrediyor; aslında bu emir, o yasaklamayı da içermektedir. Erkeklerin namahrem kadınlara ve kadınların namahrem erkeklere bakmalarını yasaklamaktadır."

Sultan Muhammedi namahreme bakmanın haram olmasının hikmetleri hakkında konuşurken şöyle belirtti: "Kadınların yüzüne ve bedenine dik dik bakmak, şehvet uyandırıcıdır ve bu da insanı harama sürükler. Ayrıca, gözleri sakınmanın zorunluluğu, harama düşmemenin ön hazırlığıdır. Çünkü buna riayet etmek, diğer haramlara (namahreme bakmak ve bunun diğer sonuçları) düşmeyi engeller."

Cemâtüzzehra'nın Tefsir ve Kur'an Bilimleri Araştırma Derneği Sekreteri şöyle açıkladı: "Allame Hilli'den nakledilen bir bilgiye göre, namahrem kadınlara şehvetle bakmanın yasak olduğu belirtilmiştir; çünkü bu tür bir bakış, fitneye düşmeye ve cinsel şehvetin uyanmasına neden olur. Bu nedenle, bu günaha giriş kapısının kapatılması uygun görülmüştür." (Bk. Kereki, s. 39)

Sultan Muhammedi ayrıca şöyle ekledi: "Bir erkeğin kadına olan çekimi ve cazibesi, aralarındaki denetimsiz ilişkilerde zarar görmelerine sebep olur. Hem kadın hem de erkeğin güvende kalması için bu tür uyarıcıların (bakmak, konuşmak vb.) ortadan kaldırılması gerekir. Bu nedenle Kur'an, ilk nüfuz noktası olan kadınların güzelliklerine bakışın kontrol altına alınmasını ve kadınlara bakmaktan kaçınılmasını emreder ki bunun sonucu olarak iffet elde edilsin."

Havza araştırmacısı, namahrem kadınlara şehvetle bakmanın şeytanın zehirli oklarından biri olduğunu ve pişmanlık kaynağı olduğunu belirtti. Ayrıca, Emîrul Müminin Ali'den (a.s) gelen bir rivayette şöyle denilmektedir: "Kim gözlerini serbest bıraktıysa, üzüntüsünü artırmış olur ve kim gözünü kapatırsa, kalbini rahatlatmış olur." Ayrıca şöyle buyurmuştur: "Gözleri kapatmak, şehvetlerden korunmanın en iyi yoludur."

Cemâtüzzehra'nın Tefsir ve Kur'an Bilimleri Araştırma Derneği Sekreteri şöyle vurguladı: "Bu uyarıların sebebi, bu tür bakışların harama girmeye ve evli bireylerde eşlerine karşı ilgisizlik meydana gelmesidir."

Sultan Muhammedi devamında, İmam Rıza'dan (a.s) namahrem kadınların saçlarına bakmanın haram olduğuna dair bir rivayet aktardı: "Çünkü bu, erkekleri tahrik eder ve bu tahrik onları, kendileri için helal ve caiz olmayan şeylere sürükler" (Hürr-i Âmuli, cilt 20, s. 194).

Sultan Muhammedi, çeşitli makyajlarla süslenmiş çekici kadınları gören bir erkeğin, evine döndüğünde eşinde çekicilik bulamayabileceğini ifade etti. Bu durumun, eşler arasında ilginin azalmasına ve nihayetinde aile yapısının bozulmasına yol açabileceğini belirtti. Ayrıca bazı psikolojik araştırmaların, güzel kadınlara bakmanın erkeklerin eşlerine olan sevgisini azalttığını gösterdiğini ekledi.

Sultan Muhammedi şöyle dedi: "Şehit Mutahhari, toplumsal anlamda aşırı görsel zevklerin eleştirisini yaparken şöyle yazmıştır: 'Eğer toplum, insanlara sokaklarda, caddelerde ve toplantılarda bu tür bir imkanı son derece sunarsa, bir erkeğin veya kadının görsel zevklerinin tatmin olduğu bir ortamda aile ortamı sadece bir sıkıntı kaynağı haline gelir. Yani o erkeğin kendi eşinin yüzüne bakması artık ona bir zevk vermeyecek; aksine bir sıkıntı kaynağı olacaktır. Aynı şekilde, o kadının da kocasına bakması artık ona bir zevk vermeyecek; bu da bir sıkıntı kaynağı olacaktır. Bu durum, dokunsal zevkler için de geçerlidir; daha yüksek zevkler içinse durum daha da kötüleşir.'" (Mutahhari, cilt 27, s. 402)

Havza araştırmacısı sözlerine şöyle devam etti: "Şehvet uyandırıcı bakışlar, cinsel arzuları harekete geçiren güçlü bir araçtır ve arzulu hayallerin öncüsüdür. Bazen, eşlerden her biri etraflarında gördükleri kişilerle kıyaslama yapar. Bu kıyaslama sadece evlilik ilişkilerini etkilemekle kalmaz, aynı zamanda aile yapısına ve ilişkilerin istikrarına da zarar verebilir."